Co zrobić, gdy płyn hamulcowy jest brązowy lub czarny?

Najczęstszym powodem zmiany koloru płynu hamulcowego jest jego silne zużycie i zabrudzenie. Wpływ na to ma kilka czynników, jednak wszystkie one prowadzą do pogorszenia właściwości płynu i zmniejszenia siły hamowania. Jest to szczególnie niebezpieczna sytuacja, która nie powinna mieć miejsca, tym bardziej, że wymiana płynu hamulcowego nie jest kosztowna.

Generalnie samochód zalany jest kilkoma typami płynów. Olejem silnikowym, olejem do skrzyni biegów, płynem wspomagania układu kierowniczego i płynem chłodniczym. Kolejnym bardzo istotnym płynem jest płyn hamulcowy i to właśnie jemu jest poświęcony poniższy materiał. Tak jak każdy płyn, z biegiem czasu ulega zużyciu, traci swoje właściwości i podlega wymianie. Jeżeli zauważysz, że płyn hamulcowy zrobił się brązowy lub czarny, to dawno przekroczony został termin jego wymiany.

Jak to działa:

Układ hamulcowy pracuje dzięki ciśnieniu płynu hydraulicznego. Ciśnienie w układzie wytwarzane jest przez pompę hamulcową i serwo hamulcowe. Dzięki temu, za pomocą płynu ruch przenoszony jest na ruchome elementy takie jak zaciski hamulcowe czy cylinderki. Dalej za pomocą klocków hamulcowych czy szczęk hamulcowych uruchamiany jest proces tarcia, a samochód wytraca prędkość. W prawidłowo działającym układzie hamulcowym płyn hamulcowy jest czysty, przejrzysty i jasny. Płyny stosowane do układów hamulcowych określone są jako DOT 3, 4 i 5.

Płyn hamulcowy przechowywany jest w zbiorniczku wyrównawczym pompy hamulcowej, jednak jednocześnie wypełnia także wszystkie przewody hamulcowe, które biegną od pompy do każdego z kół samochodu. Rozróżniamy dwa typy przewodów hamulcowych - elastyczne (wykonane z tworzywa) i sztywne (wykonane z metalu). Z upływem czasu płyn zostaje zanieczyszczony. Dotyczy to każdego samochodu, nawet niedawno wyprodukowanego.

Wystarczy zaledwie kilka lat eksploatacji, aby płyn hamulcowy znacząco zmienił swój kolor i stracił właściwości. Każdego roku kolor będzie zmieniał się z jasno złotego w ciemny. W niektórych przypadkach płyn hamulcowy może przybrać kolor brązowy lub czarny, przypominający zużyty olej silnikowy.

Istotnym jest, aby zmieniać płyn hamulcowy zanim zmieni on drastycznie swój kolor. Ciemny płyn hamulcowy oznacza, że jest on mocno zanieczyszczony i może zawierać niebezpieczne ilości wody. Wpłynie to znacząco na skuteczność hamowania, ponieważ czysty płyn hamulcowy nie ulega sprężaniu. Jeżeli w układzie znajdzie się woda, energia z pedału hamulca nie zostanie skutecznie przeniesiona na klocki hamulcowe. Pedał hamulca będzie chodził miękko i sprężyście. W przypadku mocno zanieczyszczonego płynu hamulcowego, będzie wymagane pompowanie pedału hamulca w celu uzyskania odpowiedniej siły hamowania.

Dlaczego płyn hamulcowy jest brązowy lub czarny?

• Silne zanieczyszczenie płynu długim brakiem wymiany - najczęstszą przyczyną zmiany koloru płynu hamulcowego na ciemny jest długie zwlekanie z jego wymianą. Z reguły dotyczy to płynu hamulcowego, który od bardzo dawna nie był wymieniany, a kierowca nie interesował się jego stanem. Zanieczyszczenia zbierające się w płynie zmieniają jego kolor i właściwości.

• Wysoka zawartość wilgoci - płyn hamulcowy może absorbować wilgoć z otoczenia. Wynika to z budowy gumowych przewodów hamulcowych, które przepuszczają wilgoć do układu. Jeżeli wilgoć znajdzie się w płynie hamulcowym, doprowadzi do kilku problemów. Temperatura wrzenia płynu hamulcowego spadnie, co objawi się jego mocnym nagrzewaniem w miejscu, gdzie przewody mają kontakt z rozgrzanymi zaciskami i bębnami hamulcowymi. Wysoka temperatura płynu doprowadza do parowania zawartej w nim wody, wytwarzając w dodatku powietrze, które jest bardzo podatne na sprężanie. Powoduje to zmiękczenie pedału hamulca, a może nawet wymagać pompowania pedałem w celu uzyskania żądanej siły hamowania.

• Zużyte przewody hamulcowe - przewody hamulcowe z biegiem czasu ulegają zużyciu i podlegają wymianie. Płyn hamulcowy wpływa na korozję i jego wycieki mogą uszkodzić stalowe przewody hamulcowe. Same przewody znajdujące się przy podwoziu narażone są każdego dnia na warunki atmosferyczne i obiekty przelatujące pod samochodem. Siłą rzeczy mogą one rdzewieć lub pękać w zależności od przeznaczenia samochodu i materiałów użytych na przewody hamulcowe. Zużywające się i parciejące gumowe przewody hamulcowe mogą się złuszczać, a mikro elementy gumy dostające się do płynu hamulcowego spowodują jego zabrudzenie i zmianę koloru.

• Nagrzewanie się płynu - płyn hamulcowy ulega nagrzewaniu od wysokiej temperatury pracy zacisków i bębnów hamulcowych. Podczas wzrostu temperatury płynu zachodzą procesy chemiczne, które w połączeniu z wilgocią i zanieczyszczeniami spowodują zmianę jego koloru.

Jak to się robi:

Mechanik sprawdza pompę hamulcową, przewody hamulcowe i pozostałe elementy układu. Sprawdza także stan płynu hamulcowego i ostatni termin jego wymiany. W zależności od wyniku płyn hamulcowy zostaje wymieniony lub nie.

Jak to jest ważne?

Zmiana koloru płynu hamulcowego jest naturalnym zjawiskiem zachodzącym z biegiem czasu eksploatacji samochodu. Mimo to, powinien być regularnie wymieniany, jeżeli kierowca nie chce narażać siebie i podróżujących na uszkodzenia układu hamulcowego i niebezpieczne sytuacje.