Wszystko, co musisz wiedzieć o układzie chłodzenia

Układ chłodzenia odpowiada za prawidłowe działanie silnika spalinowego w samochodzie. Jego prawidłowe działanie jest więc niezbędne dla funkcjonowania samochodu. Czy wiesz jednak, na jakiej zasadzie pracuje? Co zrobić, gdy dojdzie do usterki? Jak dojechać bezpiecznie do warsztatu?

Budowa i działanie

Układ chłodzenia może mieć postać bezpośrednią i pośrednią, w pierwszej z nich silnik „owiewany” jest za pomocą powietrza. Jego przepływ może odbywać się w wyniku pędu pojazdu lub przy pomocy wentylatora. Pośredni układ chłodzenia z kolei opiera swoje działanie na specjalnej cieczy chłodzącej.

Z czego się składa? Z chłodnicy, przewodów, termostatu, nagrzewnicy, czujników temperatury, pompy wymuszającej obieg cieczy, zbiornika wyrównawczego oraz wentylatora. W układzie chłodzenia można wyróżnić mały i duży obieg. Pierwszy z nich sprawia, że ciecz napędzana przez pompę krąży tylko w kadłubie silnika. Gdy nagrzeje się do określonej temperatury, otwiera się termostat i tym samym ciecz zaczyna krążyć w dużym obiegu, czyli poprzez chłodnicę. Tam z kolei traci ciepło poprzez pęd powietrza w trakcie jazdy. W przypadku temperatury bliskiej wrzeniu, uruchamia się wentylator, który dodatkowo ją chłodzi. Ciecz następnie trafia do silnika i wszystko się powtarza.

Typowe usterki

Z układem chłodzenia wiąże się także możliwość wielu usterek, o których warto wiedzieć zawczasu. Bardzo często występuje w nim zbyt wysoka temperatura, o czym informuje nas kontrolka. Przyczyna może tkwić w awarii termostatu, który nie dopuszcza cieczy do chłodnicy. Poza tym może być również uszkodzony wentylator lub jego włącznik. W takim wypadku prawdopodobnie konieczna będzie wymiana. W starszych samochodach może też dojść do niedrożności chłodnicy – wtedy trzeba ją poddać czyszczeniu, albo wymianie.

Może się również zdarzyć zupełnie odwrotna sytuacja – temperatura jest zbyt niska, przez co silnik jest niedogrzany. Dobra wiadomość jest taka, że silnik nie ulegnie od razu uszkodzeniu. Trzeba jednak liczyć się z o wiele większym spalaniem paliwa i zużyciem niektórych elementów wewnętrznych silnika. Z reguły przyczyną jest wadliwy termostat, który trzeba wymienić – koszt jest niewielki, a auto będzie działało o wiele sprawniej.

Często w układzie chłodzenia pojawiają się też nieszczelności, które trzeba jak najszybciej wyeliminować poprzez wymianę konkretnego elementu. Gdy w oleju pojawia się specyficzna maź lub znacznie wzrasta ciśnienie w układzie, trzeba udać się do warsztatu, ponieważ istnieje duże ryzyko, że uszkodzeniu uległa uszczelka pod głowicą. Takiej sytuacji nie wolno bagatelizować.

Co zrobić w razie awarii?

Jeśli jesteś w drodze, a układ chłodzenia uległ awarii, znalazłeś się w trudnej sytuacji. Musisz oczywiście udać się do warsztatu, co może stanowić problem, jeśli usterka jest poważna. Co możesz wtedy zrobić? Włączyć ogrzewanie i nawiew na maksymalną wydajność. W trakcie lata może to być uciążliwe, ale wtedy układ chłodzenia będzie w miarę normalnie działał. Jeśli masz przeciek przy przewodzie gumowym, wystarczy go skleić taśmą. W przypadku chłodnicy natomiast na większości stacji kupisz specjalny uszczelniacz w proszku lub płynie, który wystarczy zaaplikować do chłodnicy. Pamiętaj jednak, że silnik musi ostygnąć, bo możesz się poparzyć! Po takim zabiegu koniecznie uzupełnij płyn chłodniczy.

Jeśli masz trochę wiedzy na temat konstrukcji silnika, a przyczyną usterki jest termostat, możesz go po prostu wyjąć. Samochód będzie więcej palił, ale spokojnie dojedziesz do warsztatu. Pamiętaj, aby mieć przy sobie płyn chłodniczy lub chociaż wodę, bo demontaż termostatu na pewno przyczyni się do jego ubytku. Przede wszystkim jednak udaj się do specjalisty, który zlokalizuje problem i kompleksowo go wyeliminuje. Jazda z uszkodzonym układem chłodzenia jest bowiem nie tylko mało wydajna i kosztowna, ale przede wszystkim może prowadzić do zniszczenia silnika, a to już poważny problem. Wiążą się z nim bowiem ogromne koszty, których lepiej uniknąć.