Co zrobić, gdy nie można zmienić biegu?
Jazda z niesprawną skrzynią biegów może doprowadzić do bardzo kosztownej usterki, dlatego najlepiej jak najszybciej umówić się do warsztatu na kontrolę. Problem ze zmianą biegów może powodować niski poziom oleju w skrzyni, zużyte synchronizatory, uszkodzona pompa lub linka sprzęgła, a także sam czujnik światła stop.
Niezależnie od tego, czy Twój samochód jest wyposażony w automatyczną skrzynię biegów czy w manualną, musisz mieć możliwość zmiany biegów. Jeżeli w skrzyni manualnej nie będziesz mógł zmienić biegu, lub skrzynia automatyczna zablokuje się na pozycji P, samochód zostanie uziemiony. Rzeczywiste przyczyny usterki będą się różniły w zależności od tego na jakim trybie pracy zablokowała się automatyczna skrzynia biegów, lub w jaki sposób zablokowała się skrzynia manualna.
Jak działa skrzynia biegów?
Zarówno ręczne, jak i automatyczne skrzynie biegów są skomplikowane i wymagają znacznej liczby komponentów do działania. Oczywiście, skrzynie automatyczne są dużo bardziej złożone od skrzyń manualnych. Jednak Twój problem może nie być wcale związany ze skrzynią zmiany biegów. Jeżeli np. nie możesz zmienić trybu jazdy w skrzyni automatycznej z P na D, problem może leżeć w uszkodzonym czujniku wciśnięcia pedału hamulca.
W przekładni ręcznej zmiana biegów wymaga działającego pedału sprzęgła, sprzęgła i innych elementów. Naciskając sprzęgło rozłączasz połączenie między silnikiem a skrzynią biegów. Dzięki temu możesz zmienić bieg.
Dodatkowo, trzeba zadać sobie pytanie w jakiego rodzaju sprzęgło jest wyposażony Twój samochód. Niektóre samochody posiadają sprzęgło na lince, a inne hydrauliczne. W przypadku tego drugiego należy sprawdzić w jakim stanie jest pompa sprzęgła. Jeżeli układ okaże się nieszczelny, nie będziesz miał możliwości rozsprzęglić układu.
W przypadku automatycznej skrzyni biegów, zmiana przełożenia następuje automatycznie, a kierowca musi tylko wciskać pedał przyspieszenia. Do takiej pracy skrzynia automatyczna potrzebuje wielu elementów, które nie są wykorzystywane w przekładniach manualnych.
Przyczyny problemu zmiany biegów:
- Niski poziom oleju w skrzyni biegów – Zarówna skrzynia biegów ręczna jak i automatyczna wymaga oleju (różnego typu) do pracy. Jeżeli poziom oleju jest niski, istnieje ryzyko, że nie będzie można zmienić biegów, szczególnie w skrzyni automatycznej. Niski poziom oleju powoduje również ogromne uszkodzenia samej przekładni. Jest jednak bardziej prawdopodobne, że wrzucenie biegu będzie możliwe, jednak samochód nie ruszy.
- Niski poziom oleju w pompie sprzęgła - Jeżeli prowadzisz samochód z ręczną skrzynią biegów, w połączeniu z hydraulicznym sprzęgłem pierwszym podejrzanym w przypadku problemów ze zmianą biegów jest pompa sprzęgła. Jest to z reguły spowodowane wyciekiem (można go czasami zauważyć na pedale sprzęgła).
- Uszkodzona linka sprzęgła – Jeżeli samochód wyposażony jest w sprzęgło działające za pomocą linki, możliwe jest że uszkodziła się właśnie linka. Jeżeli pedał sprzęgła wpada w podłogę nie rozłączając napędu, jest to największe prawdopodobieństwo.
- Uszkodzony czujnik pedału hamulca – Jeżeli nie masz możliwości przełączenia trybu jazdy w automatycznej skrzyni biegów, sprawcą usterki może być czujnik pedału hamulca. Jest on przymocowany do pedału hamulca i zaprojektowany tak, aby włączać elektromagnes blokady zmiany biegów, podczas gdy nie świecą się światła hamowania.
- Zużyte synchronizatory – jeżeli jesteś w stanie wrzucić bieg neutralny (luz), ale podczas wrzucania biegu słyszysz zgrzytanie, możliwe że zużyte są synchronizatory skrzyni biegów. Służą one do wyrównywania prędkości obrotowej kół zębatych. Jeżeli synchronizator ulegnie zużyciu, zęby będą zgrzytały.
Jak to się robi:
Mechanik weryfikuje pracę skrzyni biegów. Może się okazać, że wymagana jest jazda testowa w przypadku usterki występującej tylko w trakcie jazdy. Mechanik podłącza też komputer diagnostyczny w celu zczytania błędów ze sterownika. W dalszych etapach poszukiwania usterki mechanik może rozebrać elementy układu i poddać je dokładnej analizie.
Jak jest to ważne?
Jeżeli nie mamy możliwości zmiany biegów w samochodzie, jest to znaczący problem z którym nie powinna być kontynuowana dalsza jazda. Regularne serwisowanie układu poprzez m. in. kontrolę pompy sprzęgła, wymianę oleju, pozwoli zapobiec tego typu usterkom. Jazda z niesprawną przekładnią może wygenerować ogromne koszty naprawy, a w połączeniu z trudno dostępnymi częściami może potrwać stosunkowo długo.